O tym gdzie zaczyna się, a gdzie kończy druk i czy wyjście z użycia faktycznie oznacza wyjście z obiegu?
Gdzie zaczyna się druk?
Wbrew pozorom, wcale nie w drukarni. Początkiem możemy określić przygotowanie surowców do druku (np. produkcję papieru), a także technologii, za pomocą której druk jest wykonywany. Zanim cokolwiek zostanie wydrukowane, surowce muszą przebyć niekiedy długą drogę z zakładów produkcyjnych do drukarni, w której finalnie zostaną wykorzystane.
Drukarnia — etap produkcyjny
Kiedy materiały są już w odpowiedniej drukarni, która dysponuje odpowiednią technologią, możemy mówić o kolejnym etapie, czyli produkcji. Dobrze, jeśli urządzenia drukujące są “technologicznie młode”, ponieważ dzięki temu ślad ekologiczny, jaki powstaje w procesach poligraficznych, jest mniejszy niż podczas użycia starszych technologii. Do etapu druku możemy zaliczyć również czynności towarzyszące, które umożliwiają wykonanie produktu końcowego (np. oprawianie, powlekanie, docinanie, klejenie, etc.).
Nowoczesne urządzenia do druku cyfrowego charakteryzują się wysokim potencjałem wydajnościowym i ekologicznym (m. in. zużywają mniej energii), co stanowi ważny punkt w poligraficznej ekopolityce. Dowiedz się jakimi technologiami dysponujemy. ↓
Pakowanie i transport
Kiedy wydruki są już gotowe, trafiają do działu pakowania. Rezygnacja z wypełniaczy z tworzywa sztucznego (np. folia bąbelkowa) oraz dodatkowego — poza kartonem — zabezpieczenia (np. folia stretch) to połowa sukcesu. Druga to znalezienie ekozamienników, np. wypełnienia z papieru, który w innej sytuacji trafiłby do pojemnika na odpady (w efekcie trafi, ale później, więc jego cykl życia wydłuża się przynajmniej o jeszcze jeden etap, zgodnie z zasadą zero waste).
Sposób dostawy wydruków to w kontekście środowiskowym równie istotna kwestia. Ważnym zadaniem po stronie drukarni jest wybór odpowiedniej firmy kurierskiej lub zapewnienie własnej, niskoemisyjnej floty w celu ograniczenia śladu węglowego. Do tego dochodzą odpowiednio ułożone i zoptymalizowane procesy pozwalające na taki rozkład transportów, aby auta dostarczające przesyłki wyjeżdżały z drukarni maksymalnie wypełnione, z jak największą liczbą zamówień w ramach jednego kursu.
Utylizacja wydruków
Ten etap następuje po tym, kiedy wydruki trafiły już do rąk zainteresowanych lub z jakiegoś powodu nie będą już dystrybuowane, a wciąż zajmują miejsce na półkach lub w magazynach. To właśnie w tym momencie ważą się losy niechcianych wydruków i będzie trzeba podjąć decyzję — czy trafią na śmietnik, czy będą wykorzystane w inny sposób. Jeśli wybór padł na utylizację, zdecydowanie warto pamiętać o tym, że tylko część wydruków nadaje się do recyklingu.
Tutaj krótka ściąga. ↓
Nieuszlachetniane wydruki na białym papierze kredowym lub offsetowym
➤ ulotki, broszury, gazetki, plakaty, itd., wszystko, co nie jest pokryte folią, lakierem, itd.
♻ Nadają się do recyklingu.
Wyrzuć je do pojemnika na papier (muszą być czyste i suche)
Wydruki offsetowe lepiej poddają się recyklingowi w porównaniu z drukiem suchotonerowym, a papier niepowlekany (offsetowy) jest z założenia mniej szkodliwy dla środowiska.
Przeczytaj i poznaj różnice ↓
Jak przebiega recykling papieru
Zebrana makulatura najpierw trafia do papierni, następnie zostaje poddana procesowi rozwłókniania (papier jest mieszany z gorącą wodą, dzielony na włókna celulozowe i wstępnie oczyszczany). Następnie mechanicznie usuwa się z niej zanieczyszczenia, odbarwia i bieli (ten etap jest pomijany, jeśli papier przerabia się na tekturę falistą lub papier pakowy).
Ciekawostka:
Papier można przetworzyć 8 razy. Z papieru powstaje tektura, z tektury karton, później karton falisty, aż wreszcie opakowanie na jajka. Papier rozkłada się zwykle od 3 do 5 miesięcy.
Wydruki uszlachetniane
➤ powlekane folią, lakierem
❌ Nie poddają się recyklingowi.
Wyrzuć je do pojemnika na odpady zmieszane.
Podpowiedź: Często drukarnie oferujące uszlachetnia (np. lakierowanie), zlecają tę usługę podwykonawcom. Jeżeli decydujesz się na druk uszlachetniany, wybierz drukarnię, która dysponuje odpowiednią technologią na miejscu. Choć twoje wydruki nie będą mogły zostać poddane recyklingowi, zmniejszysz ślad węglowy, który zostałby wyemitowany w związku z dodatkowym transportem na potrzeby aplikacji uszlachetnienia.
Wydruki na papierze barwionym
➤ np. na papierach ozdobnych
❌ Nie nadają się do recyklingu.
Wyrzuć je do pojemnika na odpady zmieszane.
Ciekawostka:
Odpady zmieszane trafiają do spalarni albo instalacji MBP.
Instalacje MBP – tam odpady są sortowane. Te, które nadają się do ponownego użycia, wydzielane są na linii sortowniczej i następnie przekazywane recyklerom. Reszta odpadów poddawana jest dalszemu przetwarzaniu, w wyniku którego powstają odpady nadające się do produkcji paliwa alternatywnego, wykorzystywane np. w cementowniach.
Spalarnia – tutaj odpady spala się w specjalnych, bezpiecznych dla środowiska piecach, dzięki czemu powstaje energia elektryczna oraz ciepło, wykorzystywane w domach. Pozostałości po procesie spalania trafiają na składowisko odpadów, a powstały żużel wykorzystuje się np. jako surowiec podczas budowy dróg.
Naklejki
❌ Nie poddają się recyklingowi.
Zarówno naklejki jak i podkład, od którego są odklejane, wyrzuć do pojemnika na odpady zmieszane.
Nadruki na tekstyliach
➤ koszulki, bawełniane torby, etc.
❌ Nie podają się recyklingowi.
Zużyte tekstylia wyrzuć do pojemnika na odpady zmieszane.
Niezależnie od tego, czy są to tekstylia z tkanin naturalnych, czy sztucznych, powinny trafić do odpadów zmieszanych. Wyrzucaj tylko te, które nie nadają się do użytku.
Banery reklamowe
❌ Nie nadają się do recyklingu.
Baner reklamowy z reguły nie jest typowym odpadem komunalnym, zużyty powinien zostać przekazany uprawnionej firmie.
Banery najczęściej produkowane są z tkaniny o strukturze siatki poliestrowej pokrytej polichlorkiem winylu (PVC).
Wydruki na płytach pleksi
♻ Nadają się do recyklingu.
Możesz je oddać do Punktu Selektywnej Zbiórki Odpadów Komunalnych.
Jak przedłużyć życie wydruków
Zamiast wyrzucać je do odpowiednich pojemników na odpady, możesz przedłużyć ich życie lub dać nowe. Kilka podpowiedzi jak to zrobić znajdziesz poniżej. 🙂
Papierowe materiały reklamowe
Niechciane ulotki, katalogi i plakaty sprawdzą się jako owijki do książek lub prezentów. Możesz je również wykorzystać do scrapbookingu albo zabrać na zajęcia tworzenia kolażu. Podobnie jak u nas, mogą posłużyć jako ekologiczne wypełnienie przesyłek.
Tekstylia
Torby i koszulki z nadrukiem, które nadają się jeszcze do użytku, możesz oddać na zbiórkę dla potrzebujących lub przekazać organizacjom, które zajmują się zbieraniem tekstyliów.
Podobną praktykę stosujemy z papierem, który nie nadaje się już do wykorzystania w procesach produkcyjnych, ale nadal może być użyty w innym celu. Taki papier przekazujemy organizacjom pożytku publicznego, gdzie korzystają z niego m. in. dzieci podczas terapii zajęciowej.
Banery
Zużyte banery możesz przekazać schroniskom dla zwierząt, gdzie posłużą jako ocieplenie bud i klatek albo przetworzyć je ponownie w ramach upcyclingu (materiał się oczyszcza i wykorzystuje do stworzenia innego produktu, np. torby albo plecaka).
Więcej inspiracji jak użyć ponownie, zamiast wyrzucać, znajdziesz w podpowiedziach naszej społeczności na Facebooku. ↓
A tutaj możesz pobrać plakat w wersji cyfrowej oraz tapetę na telefon, które stworzyliśmy razem z Jakubem Kamińskim z okazji Dnia Ziemi. ↓
Drukujesz w celach promocyjnych i reklamowych? Pokaż, że myślisz eko i udostępnij ten tekst również swoim klientom, aby nie mieli wątpliwości, w jaki sposób utylizować materiały, które od ciebie dostają.
